Księgowość w Danii: Istotne zagadnienia

Przed podjęciem decyzji o założeniu firmy w Danii, należy zapoznać się z funkcjonowaniem tamtejszej księgowości. Na początku warto wiedzieć, że duńska księgowość obejmuje wszystkie formy prawne działalności gospodarczej - od jednoosobowej działalności do spółki. W zależności od dokonanego wyboru, prowadzenie księgowości będzie się różniło kilkoma aspektami, tj. poziomem trudności, terminami wnoszenia opłat czy zdawania sprawozdań, dokumentacją, rodzajami podatków czy przepisami prawnymi.

Księgowością można zajmować się samodzielnie lub zatrudnić biuro księgowe w Danii. Wykwalifikowany księgowy z pewnością pomoże sprostać wyzwaniom czekającym na właściciela firmy, m.in. przedstawi prawa i obowiązki właściciela, wyjaśni zagadnienia związane z rachunkowością i sprawozdawczością, pomoże przebrnąć przez duńskie ustawy regulujące rachunkowość czy omówi plan duńskich kont. Dzięki dużemu ułatwieniu, jakim jest profesjonalna obsługa księgowa Dania może okazać się krajem pełnym nowych możliwości, w którym prowadzenie działalności gospodarczej jest wyjątkowo proste. Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność na terenie Królestwa Danii musi zapoznać się z najważniejszymi zagadnieniami duńskiej księgowości, choćby po to, by nie narażać się na wysokie kary finansowe z powodu niedopełnienia obowiązków. - wspomniane ustawy regulujące duńską księgowość,
- usystematyzowanie obowiązków sprawozdawczych,
- księgowość poszczególnych form działalności gospodarczej,
- plan kont księgowych,
- audyt w duńskich przedsiębiorstwach,
- podatki, ubezpieczenia, zasiłki,
- czynniki różniące się w zależności od prowadzonej działalności (terminy, dokumentacja, koszty, stawki),
- meldunek i pozwolenia,
- zasady duńskiej rachunkowości,
- kwestie związane z rejestracją działalności na terenie Danii,
- obowiązki pracodawcy,
- rozliczenia i korekty - SKAT,
- Nemkonto, Tastsely, Pension, CPR, A- kasse, karta zdrowotna - DK. Księgowość w Danii jest regulowana przez kilka aktów prawnych. Przede wszystkim są to ustawy, ale nie tylko. Wymogi dotyczące sprawozdawczości finansowej określone są w rozporządzeniach i dyrektywach unijnych i adaptowane do prawa duńskiego. Nad obszarami sprawozdawczości finansowej pieczę sprawują dwa organy powołane przez parlament:

1. DSFA, Duński Urząd Nadzoru Finansowego
2. DBA, Duński Urząd ds. Biznesu będący pod opieką Ministerstwa Gospodarki i Rozwoju, nadzorujący sprawozdawczość finansową niefinansowanych podmiotów gospodarczych. [WAŻNE: W praktyce, od 2007 roku uprawnienia do ustalania standardów duńskiej księgowości przejął DASC, czyli Duński Komitet Standardów Rachunkowości, który co prawda nie ma mandatu prawnego, natomiast ustanawia wymogi dla małych, średnich i dużych duńskich firm.]

Do głównych ustaw regulujących duńską księgowość należą:

1. Ustawa o rachunkowości z 1998 roku, która traktuje o organizacji rachunkowości, prowadzeniu dokumentacji księgowej i ewidencji gospodarczej. Z ustawy wynika, że duńska rachunkowość opiera się głównie na planie kont księgowych, strukturze rachunku zysków i strat (przychody ze sprzedaży i 6 kont kosztowych) oraz strukturze rachunku bilansu (aktywa, kapitały, zobowiązania).
2. Ustawa o sprawozdawczości finansowej z 2001 roku (DFSA, ze zmianą w 2015 roku), w której znajdują się przepisy odnoszące się do sporządzania sprawozdań finansowych. Mowa jest o dwóch wariantach rachunku zysków i strat - porównawczego i kalkulacyjnego. Wzory duńskiego rachunku zysków i strat nie kryją w sobie szablonów odliczeń zysku netto. Sprawozdania dotyczą klas, na które podzielone są duńskie przedsiębiorstwa.

Sposób klasyfikowania obowiązków sprawozdawczych

Sporządzanie sprawozdań finansowych jest podstawą prowadzenia księgowości firm w Danii. W Ustawie o sprawozdawczości finansowej zostały zgromadzone zasady dotyczące ich sporządzania. Do klasy A należą prywatne duńskie firmy, które na pełen etat zatrudniają do 10 pracowników. Suma aktywów nie powinna przekraczać 7 milionów koron duńskich, a roczny obrót netto powinien być mniejszy niż 14 milionów koron duńskich. Firmy z klasy A nie są zobowiązane do prowadzenia sprawozdań finansowych, muszą jedynie sporządzać sprawozdania podatkowe.

W klasie B znajdują się prywatne i publiczne spółki z o.o., spółki komandytowe, fundacje handlowe i pozostałe firmy, które zatrudniają na pełen etat do 50 pracowników. Suma aktywów nie może być większa niż 36 milionów koron duńskich, a roczny obrót netto nie może przekraczać kwoty w wysokości 72 milionów koron duńskich. W przeciwieństwie do klasy A, firmy należące do klasy B są zobowiązane do sporządzania sprawozdań finansowych. W Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej zawarte są zalecenia dotyczące m.in. wyceny, ukazywania i ujmowania informacji. Dla spółek z klasy B te zalecenia są opcjonalne, dla klasy C obowiązkowe.

Do klasy C zaliczają się średnie i duże firmy, spółki komandytowe, prywatne i publiczne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, fundacje komercyjne oraz wszystkie pozostałe firmy, które zatrudniają na pełen etat więcej niż 50 pracowników. Suma aktywów musi być mniejsza niż 143 miliony koron duńskich, a roczny obrót netto nie może przekraczać 286 milionów koron duńskich.

Klasę D stanowią wszystkie państwowe firmy akcyjne. Do ich obowiązków należy sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych, które muszą być zgodne z zasadami podanymi przez MSFF. Zobowiązanie traci moc w dniu 1 maja, po 4 lub 6 latach). Do klasy D zaliczają się również spółki giełdowe. Spółki giełdowe są zobowiązane do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych.

W sprawozdaniach tego rodzaju spółek powinny zostać zawarte informacje takie jak:
- podsumowanie działalności zarządu,
- rachunek zysków i strat,
- roczny bilans,
- wykaz zmian w kapitale własnym,
- rachunek przepływów finansowych,
- dodatkowe informacje. Przedsiębiorca, który posiada firmę w Danii powinien zapoznać się przede wszystkim z Ustawą o dokumencie zatrudnienia (Ansættelsesbevis loven). Wedle tej ustawy osoby zatrudnione muszą otrzymać dokument z informacjami o najważniejszych warunkach pracy. Warunki pracy są wynikiem porozumienia pracodawcy i pracowników. Porozumienie jest nawiązywane za pośrednictwem związków zawodowych lub zrzeszenia pracowników i nazywane jest układem zbiorowym.

Pracownicy powinni przestrzegać duńskiego prawa pracy oraz stosować się do duńskich przepisów BHP, które można znaleźć na stronie Duńskiego Urzędu Inspekcji Pracy (UIP).

Duńscy przedsiębiorcy zatrudniający pracowników powinni:

• zapewnić swoim pracownikom niezbędny sprzęt ochrony osobistej,
• zapewnić odpowiednie środowisko pracy,
• pouczyć pracowników o zasadach bezpieczeństwa i zasadach higieny pracy,
• minimum raz w roku organizować pracownikom szkolenie z zakresu BHP,
• zadbać o to, aby pracownicy znali i przestrzegali zasad bezpieczeństwa, wykonując swoją pracę,
• zapobiegać urazom podczas pracy,
• szanować i traktować równo swoich pracowników,
• zapewnić pracownikom godne wynagrodzenie,
• ubezpieczyć swoich pracowników od wypadków i chorób zawodowych,
• stale współpracować z duńskim BHP.

Firmy działające na terenie Danii muszą zostać zarejestrowane w Duńskiej Agencji Handlu i Przedsiębiorstw (Danish Commerse and Companies Agency) oraz w Rejestrze Usługodawców Zagranicznych (RUT). Duńska Agencja Handlu i Przedsiębiorstw nadaje przedsiębiorstwom numer CVR (Centralny Rejestr Firm).

Osoby prowadzące firmy na terenie UE, które chcą delegować swoich pracowników do pracy w Danii muszą przestrzegać zasad określonych w następujących dokumentach:

• Dyrektywa UE 96/71 z 16 grudnia 1996 roku o oddelegowaniu pracowników do pracy za granicą (Ustawa o środowisku pracy, Ustawa o równości płac, Ustawa zakazująca dyskryminacji na rynku pracy, Ustawa o stosunkach prawnych, Ustawa o równym traktowaniu mężczyzn i kobiet w zakresie zatrudnienia i urlopu rodzicielskiego),
• duńska Ustawa o delegowaniu pracowników nr 993 (Act Concerning Posting of Workers) z 15 grudnia 1999 roku,
• polscy pracownicy, którzy zostali delegowani do pracy w Danii, powinni przed wyjazdem dostać druk A-1 (potwierdzający opłacenie składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne oraz określać polskie przepisy tego ubezpieczenia w kraju), który sporządza ZUS w formie zaświadczenia.

Informacje na temat rejestracji, księgowości i działalności firm na terenie Danii można znaleźć na stronie internetowej duńskiego Urzędu ds. Działalności Gospodarczej - www.erhvervsstyrelsen.dk. Najistotniejsze zagadnienia, które można znaleźć na podanej stronie internetowej:

• CVR (numer rejestracyjny firmy),
• nazwa firmy,
• adres firmy,
• dane kontaktowe,
• rodzaj działalności gospodarczej,
• data założenia i likwidacji danej firmy,
• CPR (numer rejestracyjny, ale nie dla osób prywatnych),
• liczba pracowników,
• dane właścicieli, wspólników, zarządu,
• zasady rachunkowości,
• informacje dotyczące księgowości, sprawozdawczości finansowej czy bilansu,
• informacje o kredytach,
• powiązane firmy,
• sektory i podsektory,
• dokumenty potrzebne do założenia działalności gospodarczej.

• Selvangivelse - formularz zeznania podatkowego, wystawiany przez duński Urząd Skarbowy (SKAT). Formularz zostaje wysłany przez pracowników urzędu na adres, który podatnik podał podczas rejestracji. Adres nie musi być duński, dokument może być też dostarczony np. do Polski.
• Oplyysningsseddel - dokument podsumowujący zarobki pracownika. Duńscy pracodawcy są zobligowani do wydania takiego dokumentu swoim pracownikom po zakończeniu pracy. Warto również dodać, że pracodawcy mają obowiązek przechowywania dokumentacji dotyczących ich pracowników przez okres 5 lat. Dotyczy to również pracowników, którym została rozwiązana umowa.
• Zeznanie podatkowe - składa się przez stronę internetową w terminie do 6 miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Rok podatkowy musi trwać 12 miesięcy, ale nie musi być zgodny z rokiem kalendarzowym. Jeżeli rok podatkowy zakończy się między 1 lutego a 31 marca, to deklaracja podatkowa powinna zostać złożona do 1 sierpnia. Opłaty wnosi się dwa razy w ciągu roku - 20 marca i 20 listopada.
• Arsopgorelse - dokument wystawiany i wysyłany przez duński Urząd Skarbowy po 2 lipca. Zawiera decyzję podatkową, czyli sumę zwrotu lub dopłaty).

Prowadzenie księgowości jednoosobowej firmy jest proste. Minimalny koszt założenia takiej firmy to około 10 000 DKK, co przy obecnym kursie daje niewiele ponad 6 tysięcy złotych. Co więcej, obowiązuje jedno zeznanie podatkowe, a przychód opodatkowany jest tylko raz. Deklarację dotyczącą podatku dochodowego lub ewentualnie podatku VAT składa się raz na 3 lub 6 miesięcy przez stronę internetową duńskiego Urzędu Skarbowego SKAT. Wykorzystuje się do tego system LetLøn. Zaliczki na podatek dochodowy odprowadza się dwa razy w ciągu roku - 20 marca i 20 listopada. To jedyne rozliczenie, które dotyczy jednoosobowej działalności. Roczne sprawozdania, zawierające w sobie bilans, rachunek zysków i strat, przedstawiające reguły rachunkowości, podsumowujące działalność zarządu są nieobowiązkowe. Przedsiębiorcom, którzy odprowadzają podatki i składki, przysługują świadczenia emerytalne i zdrowotne tożsame osobom, które pracują w Danii.

Obowiązkowym elementem jest natomiast tzw. Forretningplan. Jest to dokładny opis działalności, jaką przedsiębiorca chce prowadzić. Plan powinien zawierać w sobie wizję, pomysł na biznes, zakres działań, możliwości finansowe, a także obowiązki właściciela. Działalność należy zarejestrować w duńskim Erhvervsstyrelsen. Rejestracji dokonuje się przez stronę internetową www.erhvervsstyrelsen.dk. Do tego celu przedsiębiorca musi skorzystać z osobistego numeru identyfikacyjnego CPR. Księgowość duńskich spółek jest bardziej złożona niż prowadzenie jednoosobowej firmy. Spółki należą do klas B, C i D i są to np. spółka jawna (Interesselskab - I/S), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Anpartsselskab - ApS), spółka akcyjna (Aktieselskab - A/S) czy spółka komandytowa (Kommanditselskab - K/S).

Spółki te są zobligowane do sporządzania sprawozdań według zasad przedstawionych w Ustawie o sprawozdawczości finansowej. Sprawozdania te winny zawierać:

- rachunek zysków i strat,
- opis działalności zarządu,
- rachunek przepływów finansowych,
- wykaz zmian w kapitale własnym,
- bilans,
- informacje dodatkowe.

W przypadku posiadania przez spółki papierów wartościowych, które są przedmiotem obrotu na rynku regulowanym, spółki te mają obowiązek stosowania w swoich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych standardów MSSF, przyjętych przez Unię Europejską.

MSSF to Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Jak sama nazwa wskazuje są to standardy, interpretacje i ramy przyjęte przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB). Zalecenia wydane przez MSSF umożliwiają spółkom organizację zarządzania zgodnie z zasadą „przestrzegaj lub wyjaśnij”. Zasada „przestrzegaj lub wyjaśnij” (comply or explain) polega na tym, że spółki nie są zobowiązane do wdrażania zaleceń, jeśli jednak zdecydują się na ten krok, powinny wyjaśnić z czego takie działanie wynika.

W Danii istnieje jeszcze Komitet Standardów Rachunkowości (DASC), który został ustanowiony przez Duński Komitet Audytorów (FSR) w celu wydawania nieobowiązkowych standardów technicznych i wytycznych dotyczących sporządzania sprawozdań finansowych dla podmiotów nienotowanych na giełdzie. Od 2004 roku DASC zajmuje się głównie analizowaniem i przygotowaniem komentarzy do projektów ekspozycji, dokumentów do dyskusji oraz projektów pism z uwagami od Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) i zarządu IASB, dostarczaniu informacji technicznych na temat bieżących kwestii rachunkowych oraz prowadzeniu działań informacyjnych.

Zmiany w prawie spółek i w prawie rachunkowości wprowadza duński Urząd ds. przedsiębiorstw. Osoba prowadząca spółkę w Danii zobowiązana jest do płacenia podatku. Jeśli roczne obroty przedsiębiorstwa nie przekraczają kwoty 20 000 DKK, wtedy należy zapłacić podatek od osób prawnych - CIT, który wynosi 22%. Natomiast w przypadku przekroczenia wskazanej kwoty należy opłacać podatek VAT, który wynosi 25%. Audyt jest to kontrola sprawozdań finansowych, którą mają w obowiązku przeprowadzać duńskie spółki. Informacje o przeprowadzaniu audytu znajdują się w Ustawie o sprawozdawczości finansowej. Sprawdzenia sprawozdań finansowych dokonują niezależni, zewnętrzni audytorzy. Mogą być zarejestrowani lub autoryzowani. W przypadku firm należących do klasy A i B audyt nie jest obowiązkowy i jest zależny od progu ich rocznych obrotów. Co więcej, przedsiębiorstwa tych klas mogą skorzystać z wybranego rodzaju kontroli i mają możliwość wybrania najkorzystniejszej usługi spośród dostępnych usług atestacyjnych. Do wyboru dostępne są m.in. kontrola sprawozdań finansowych, pomoc księgowa czy audyt i przedsiębiorcy dokonują go po konsultacji z audytorem.

Istnieje kilka typów audytu:

- audyt finansowy, to szczegółowe badanie sprawozdania finansowego. Przeprowadza je biegły rewident. Podczas badania sprawdza dwie rzeczy. Po pierwsze to, czy przedstawione przez właściciela informacje dotyczące finansów i majątku są zgodne z prawdą. Po drugie to, czy sprawozdania finansowe zostały sporządzone wedle zasad duńskiej lub międzynarodowej rachunkowości.
- audyt zarządzania (management audit) - w tego rodzaju audycie oceniana jest skuteczność i gospodarność zarządzania finansami przez duńskie firmy.
- QA to duński system kontroli jakości sprawozdań finansowych
- audyt zgodności, który bada czy systemy i operacje finansowe przeprowadzane przez spółki są zgodne z prawem Dodatkowe informacje dotyczące audytu duńskich firm:

• W procesie planowania i modyfikacji systemów księgowych należy obligatoryjnie uwzględnić audyt wewnętrzny.
• Duński Urząd Nadzoru Finansowego (RSB) stosuje się do Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej (MSRF).
• Zarówno osoby powoływane na biegłych rewidentów (audytorzy, państwowi autoryzowani księgowi, czyli SPA), jak i firmy audytorskie są poddawane kontroli co 6 lat. Kontrolę przeprowadza Urząd Nadzoru nad Audytem, który został ustanowiony przez DBA).
• W Ustawie o audytorze generalnym została określona dobra praktyka audytu. Zgodnie z tą zasadą komórka audytu wewnętrznego nie powinna być zależna od kierownika jednostki w zakresie planowania swojej działalności, realizacji i organizacji, a wewnętrzni audytorzy powinni mieć wgląd do niezbędnych informacji.
• W 2011 roku trzy duńskie organizacje Duński Komitet Audytorów (FSR), Duński Instytut Biegłych Rewidentów Publicznych (FRR) i stowarzyszenie dla młodych księgowych i praktykantów (REVIFORA) połączyły swoje siły. Z tego połączenia powstało FSR, profesjonalna organizacja księgowa. Do jej zadań należy badanie rachunkowości, kontrola sprawozdań finansowych czy zajmowanie się księgowością i podatkami w duńskich firmach.

Najważniejsze grupy kont w planie duńskich kont księgowych odnoszące się do struktury rachunku zysków i strat:

1. Grupa konta: przychody netto ze sprzedaży towarów; numer konta: 1100; nazwa konta: sprzedaż towarów.
2. Grupa konta: sprzedaż; numer konta: 2100; nazwa konta: sprzedaż.
3. Grupa konta: pozostałe koszty zewnętrze:
   • numer konta: 3100; nazwa konta: koszt reklamy,
   • numer konta: 3200; nazwa konta: koszty lokalne,
   • numer konta: 3300; nazwa konta: niedobór gotówki,
   • numer konta: 3400; nazwa konta: koszty eksportowanego pojazdu,
   • numer konta: 3900; nazwa konta: pozostałe koszty.
4. Grupa konta: koszty procesu:
   • numer konta: 4100; nazwa konta: wynagrodzenia,
   • numer konta: 4200; nazwa konta: dodatek emerytalny.
5. Grupa konta: amortyzacja:
   • numer konta: 5100; nazwa konta: amortyzacja środków transportu,
   • numer konta: 5200; nazwa konta: amortyzacja wyposażenia.
6. Grupa konta: odsetki; numer konta: 6100; nazwa konta: odsetki (przychody).
7. Grupa konta: odsetki; numer konta: 7100; nazwa konta: odsetki (koszty).
8. Grupa konta: pozycje nadzwyczajne:
   • numer konta: 8100; nazwa konta: zyski nadzwyczajne,
   • numer konta: 8200; nazwa konta: straty nadzwyczajne.
9. Grupa konta: podatki; numer konta: 9000; nazwa konta: podatek dochodowy od osób prawnych.

Układ klas kont odnoszący się do bilansu:


10. Grupa konta: aktywa trwałe:
    • numer konta: 112; nazwa konta: rzeczowe aktywa,
    • numer konta: 11120; nazwa konta: samochody,
    • numer konta: 11121; nazwa konta: odpisy umorzeniowe na samochody,
    • numer konta: 11130; nazwa konta: meble,
    • numer konta: 11131; nazwa konta: odpisy umorzeniowe na meble.
11. Grupa konta: aktywa obrotowe:
    • numer konta: 121; nazwa konta: zapasy,
    • numer konta: 12110; nazwa konta: skład,
    • numer konta: 122; nazwa konta: należności,
    • numer konta: 12210; nazwa konta: należności od odbiorców,
    • numer konta: 12220; rozliczenia międzyokresowe.
    • numer konta: 123; nazwa konta: środki pieniężne,
    • numer konta: 12310; nazwa konta: kasa,
    • numer konta: 12320; nazwa konta: rachunek bankowy,
    • numer konta: 1230; nazwa konta: rachunek oszczędnościowy.
12. Grupa konta: kapitały:
    • numer konta: 121; nazwa konta: kapitał zakładowy,
    • numer konta: 134; nazwa konta: kapitał rezerwowy,
    • numer konta: 135; nazwa konta: wynik finansowy.
13. Grupa konta: zobowiązania:
    • numer konta: 141; nazwa konta: zobowiązania długoterminowe,
    • numer konta: 14110; nazwa konta: kredyty hipoteczne,
    • numer konta: 142; nazwa konta: zobowiązania krótkoterminowe,
    • numer konta: 14210; nazwa konta: kredyt obrotowy,
    • numer konta: 14220; nazwa konta: wierzytelności,
    • numer konta: 14230; nazwa konta: z tytułu dodatku do emerytur,
    • numer konta: 14240; nazwa konta: z tytułu składek na rynek pracy,
    • numer konta: 14250; nazwa konta: z tytułu podatków,
    • numer konta: 14250; nazwa konta: rozliczenia podatku,
    • numer konta: 14290; nazwa konta: inne zobowiązania.

Odpisy:

• numer konta: 21000; nazwa konta: rachunek zysków i strat,
• numer konta: 22000; nazwa konta: bilans.

Prowadzenie księgowości w Danii wiąże się również z zajmowaniem się kosztami, rozliczeniami, bilansami i aktywami. Według duńskiego wzoru bilansu aktywa pogrupowane są na kapitały obce i własne według zasad rosnącej płynności, tzn. od najmniej płynnych (wartości niematerialne i prawne) do najbardziej płynnych (gotówka).

1. Aktywa trwałe:
   • wartości niematerialne:
     • zakończone projekty rozwojowe w tym koncesje, patenty, znaki towarowe oraz podobne prawa, które pochodzą z projektów rozwojowych,
     • projekty rozwojowe w toku oraz zaliczki na WNiP,
     • wartość firmy,
     • nabyte koncesje, patenty licencje, znaki towarowe oraz podobne prawa;
   • rzeczowe aktywa trwałe:
     • grunty i budynki,
     • urządzenia techniczne i maszyny,
     • rzeczowe aktywa trwałe w toku i zaliczki na środki trwałe,
     • inne (sprzęt, wyposażenie);
   • aktywa finansowe:
     • akcje lub udziały w jednostkach powiązanych,
     • należności od jednostek powiązanych,
     • inne należności,
     • akcje,
     • należności od właścicieli i zarządu,
     • inwestycje w jednostkach stowarzyszonych,
     • należności od jednostek stowarzyszonych,
     • pozostałe inwestycje.
2. Aktywa obrotowe:
   • zapasy:
     • surowce i materiały eksploatacyjne,
     • zaliczki na towary,
     • produkcja w toku,
     • wyroby gotowe i towary;
   • należności:
     • należności handlowe,
     • należności od właścicieli i zarządu,
     • należności od jednostek stowarzyszonych,
     • należności od jednostek powiązanych,
     • inne należności,
     • umowy na produkcję w toku,
     • rozliczenia;
   • inwestycje:
     • akcje,
     • inwestycje w jednostkach powiązanych,
     • pozostałe inwestycje;
   • gotówka:
     • pasywa,
     • rozliczenia międzyokresowe,
     • zobowiązania krótko i długoterminowe (zadłużenia hipotecznego, inne zadłużenia poniesione przez emisję obligacji, kredyty, udziały w zyskach instrumentów dłużnych, zaliczki otrzymane od klientów, zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec jednostek powiązanych, zobowiązania wobec jednostek stowarzyszonych, podatek dochodowy, inne zobowiązania),
     • kapitały (wniesiony kapitał, agio, kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny, pozostałe kapitały rezerwowe, zysk/strata),
     • rezerwy (rezerwa z tytułu emerytur i podobnych zobowiązań, rezerwa na podatek doroczny, inne rezerwy).

Do najistotniejszych partnerów handlowych Danii należą państwa członkowskie Unii Europejskiej. Główni partnerzy to Niemcy, Holandia, Wielka Brytania i Szwecja. Polska plasuje się dopiero na 13. miejscu.

Kooperacją Danii z innymi państwami zajmuje się Duńska Rada Eksportu (Eksportradet). Natomiast w 1995 roku została powołana przez przedsiębiorców Duńsko-Polska Izba Handlowa, która troszczy się o polsko-duńskie relacje gospodarcze.

Dzięki powstałemu 16 grudnia 1991 roku Układowi Europejskiemu wymiana między Unią Europejską a Polską jest normalizowana. W 1995 roku utworzono strefę wolnego handlu na towary przemysłowe. W związku z tym dla wszystkich krajów UE obowiązują te same, preferencyjne stawki celne, które zwykle wynoszą 0%. Nie dotyczy to artykułów rolnych oraz przetworzonych rolno-spożywczych. By móc zastosować stawkę preferencyjną należy przedstawić duńskim celnikom świadectwa pochodzenia produktów (EUR1). Cło obliczane jest od wartości celnej towaru. To znaczy, że liczy się cena, która znajduje się na fakturze. W podanej cenie uwzględniane są koszty transportu i ubezpieczenia. Pozostając przy podatkach, należy opłacić również tzw. MOMS, podatek VAT w wysokości 25%. Podatek dotyczy produktów rolnych, przemysłowych i prawie wszystkich usług.

W Danii najczęściej eksportowane są produkty spożywcze, chemikalia oraz artykuły chemiczne, a także żywe zwierzęta. W największym stopniu natomiast zajmuje się importem urządzeń i maszyn, produktów przetworzonych, chemikaliów oraz produktów chemicznych. Wszystkie produkty spożywcze powinny być oznaczone etykietami oraz spełniać normy korzystania z konserwantów. Na etykiecie powinien znajdować się skład w języku duńskim. Jeśli jakiś towar może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia, np. jest to lek lub chemia, należy umieścić na opakowaniu tego towaru ostrzeżenie. Dodatkowo przedsiębiorcy, którzy chcą importować towary zawierające w sobie niebezpieczne substancje chemiczne, są zobowiązani do sprawdzenia czy przewożone substancje znajdują się na liście niebezpiecznych substancji EINECS. Każdorazowo substancje chemiczne spoza listy muszą zostać zgłoszone do Ministerstwa Środowiska. Wprowadzając substancję chemiczną na duński rynek, musimy przyporządkować ją do jednej z dwóch grup - do użytku komercyjnego lub prywatnego.

Warto również wiedzieć, do kogo należy się zwrócić w celu uzyskania licencji czy pozwoleń. Jeśli chodzi o import produktów spożywczych trzeba zgłosić się do Duńskiego Inspektoratu ds. Weterynarii i Żywności (www.vfd.dk). We wspomnianym Ministerstwie Środowiska znajduje się Departament Wyrobów Chemicznych, do którego powinni zgłosić się przedsiębiorcy chcący wprowadzać na duński rynek kosmetyki, środki czystości czy detergenty. Co więcej, przedsiębiorcy są zobligowani do dostarczania do Departamentu sprawozdania z działalności ich spółek. Sprawozdanie dostarcza się co roku, w terminie do 1 lutego.

Według dyrektyw Nowego Podejścia, znakiem CE powinny zostać oznaczone następujące wyroby przemysłowe:

• zabawki,
• maszyny,
• sprawność energetycznych kotłów wodnych,
• wyposażenia używane w atmosferach potencjalnego wybuchu,
• nieautomatyczne urządzenia wagowe,
• urządzenia gazowe,
• proste zbiorniki ciśnieniowe,
• sprawność energetyczna zamrażarek i chłodziarek,
• wyposażenia terminali telekomunikacyjnych,
• rekreacyjne łodzie i jachty,
• urządzenia gazowe,
• urządzenia diagnostyczne (in vitro),
• niskonapięciowe wyroby elektryczne,
• materiały wybuchowe do użytku cywilnego,
• urządzenia gazowe,
• instalacje linowe do przewozu ludzi,
• wyroby budowlane,
• kompatybilność elektromagnetyczna,
• aktywne implanty medyczne,
• dźwigi,
• środki ochrony indywidualnej.

Ważne umowy, które dotyczą relacji polsko-duńskich:

1. Konwencja ONZ dotycząca kontraktów na Międzynarodową Sprzedaż Towarów.
2. Umowa o współpracy przemysłowej, naukowej i technicznej - z listopada 1974 roku.
3. Umowa w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, z kwietnia 1976 roku, ze zmianami zawartymi w Protokole z 1992 roku.
4. Umowa w sprawie rozwoju współpracy gospodarczej - z maja 1976 roku.
5. Umowa w sprawie popierania i wzajemnej ochronie inwestycji - z maja 1990 roku.
6. Umowa o współpracy w zakresie energetyki - z 1990 roku.
7. Umowa o współpracy w dziedzinie ochrony środowiska - z 1990 roku.
8. Umowa o pomocy wzajemnej w sprawach celnych - z 1992 roku.
9. Umowa między b. Ministerstwem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa RP a Ministerstwem Środowiska i Energii Królestwa Danii w sprawie pomocy dla sektora energetycznego i środowiska - z 1995 roku.
10. Umowa między Ministerstwem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej RP a Ministerstwem Żywności, Rolnictwa i Rybołówstwa Królestwa Danii o pomocy technicznej i współpracy - z 25 czerwca 1999 roku.
11. Umowa między Ministerstwem Gospodarki RP i Ministerstwem Handlu i Przemysłu Królestwa Danii w sprawie rozwijania i umacniania sektora prywatnego w Polsce, z 18 czerwca 1999 roku (przedłużająca Memorandum z 1994 roku do końca 2001 roku).

A-kasse - fundusz ubezpieczeń na wypadek bezrobocia. Jest to ubezpieczenie nieobowiązkowe, ale chcąc otrzymać zasiłek po utracie pracy, należy zostać członkiem a-kasse.

TastSely - ośmiocyfrowy kod pomocny przy rozliczaniu się z Urzędem Skarbowym drogą elektroniczną. Można go zamówić na stronie internetowej www.skat.dk.

Skat til udbetaling - to sformułowanie oznacza kwotę zwrotu podatku. Jest umieszczone na decyzji podatkowej z urzędu.

Restkat til betaling - wyrażenie oznaczające kwotę dopłaty do Urzędu Skarbowego. Również umieszczone jest na decyzji podatkowej.

NemKonto - pracowniczy rachunek bankowy, na który przelewany jest zwrot podatku z Urzędu Skarbowego oraz wypłata.

Feriepenge - świadczenia urlopowe, do których mają prawo osoby legalnie zatrudnione na terenie Danii. Duńskiemu pracownikowi przysługuje 2,08 dnia urlopu za każdy przepracowany miesiąc, co daje w sumie 5 tygodni. Okres wakacyjny w Danii trwa od 1 maja do 30 września. I to właśnie w tym czasie należy wykorzystać minimum 3 tygodnie przysługującego urlopu. Co ważne, można starać się o przyznanie świadczenia do pół roku po zakończeniu pracy w Danii. Wówczas trzeba pamiętać, żeby przed wyjazdem z kraju wymeldować się w urzędzie gminy. Świadczenie Feriepenge wypłacane jest na NemKonto do 3 miesięcy za poprzedni rok podatkowy. Można z niego korzystać dopiero w następnym roku urlopowym.

Feriekonto - specjalny fundusz, na który duński pracodawca jest zobowiązany odprowadzać składki na rzecz urlopu zatrudnianych osób. Stawka to 12% od wynagrodzenia brutto, pomniejszona o 8% przeznaczone na cele socjalne.

Årsopgørelsen - decyzje podatkowe, które znajdują się na stronie duńskiego Urzędu Skarbowego.

Personfradrag - ulga podatkowa, do której mają prawo duńscy rezydenci, pracujący na terenie kraju dłużej niż 12 miesięcy.

Pension - prywatna duńska emerytura, którą gromadzi się na prywatnych funduszach emerytalnych (Danica Pension, PFA Pension, Pensiondanmark, Industries Pension).

Folkepension - duńska emerytura państwowa. Prawo do państwowej emerytury mają wszyscy obywatele Danii, którzy ukończyli 65. rok życia.

ATM - duńskie programy pracownicze należące do drugiego filaru emerytalnego. Obejmują wszystkich obywateli Danii, którzy ukończyli 16 lat.

DK - duńska karta zdrowotna, którą musi założyć każda osoba planująca zostać w Danii dłużej niż 3 miesiące. Wydawana jest razem z numerem CPR i gwarantuje bezpłatną opiekę medyczną. Nie dotyczy to jednak leczenia stomatologicznego.