POTRZEBUJESZ KSIĘGOWOŚCI?
POTRZEBUJE WYCENY:
Staramy się szanować naturę. Ograniczamy więc drukowanie papieru oraz generowanie śladu węglowego.
Wszelkie prawa zastrzeżone © 2024
POLITYKA PRYWATNOŚCI
Jeśli planujesz założyć własną działalność w Danii, warto najpierw przemyśleć możliwości zarządzania jej księgowością. Możesz zajmować się nią samodzielnie, albo skorzystać z usług wykwalifikowanych księgowych, którzy zajmą się wszelkimi niezbędnymi kwestiami - pomogą zrozumieć przepisy dotyczące duńskiej księgowości, rachunkowość, sprawozdawczość oraz plan kont w Danii. Ponadto wskażą twoje prawa i obowiązki w związku z prowadzeniem księgowości duńskiej firmy.
W Danii księgowość dotyczy wszelkich dostępnych form działalności gospodarczej, od firm jednoosobowych po różnorodne spółki. Poziom trudności, przepisy prawne, opodatkowanie, wymagane dokumenty i terminy różnią się znacznie w zależności od rodzaju prowadzonej firmy. Księgowość każdego typu przedsiębiorstwa ma swoje specyficzne wymagania.
Jeśli prowadzisz firmę w Danii lub planujesz jej założenie, skorzystaj z naszych profesjonalnych usług księgowych, które pomogą Ci zrozumieć i spełnić wszystkie wymogi prawne. Nasz zespół specjalistów zadba o poprawność Twojej rachunkowości, pomoże w kwestiach podatkowych, a także doradzi w zakresie sprawozdawczości i wystawiania e-faktur. Dzięki nam Twoja firma będzie funkcjonować zgodnie z duńskimi przepisami, a Ty będziesz mógł skupić się na rozwijaniu swojego biznesu.
W Danii księgowość obejmuje każdą osobę fizyczną i prawną posiadającą własną firmę, a brak znajomości i niedopełnienie tych kwestii może skutkować poważnymi sankcjami finansowymi. Najważniejsze zagadnienia związane z księgowością w Danii to:
- zasady rachunkowości obowiązujące w Danii,
- plan kont księgowych w Danii,
- rejestracja duńskiej działalności gospodarczej,
- meldunek i wymagane pozwolenia,
- księgowość jednoosobowych firm w Danii,
- księgowość spółek w Danii,
- klasyfikacja obowiązków sprawozdawczych,
- podatki, ubezpieczenia, zasiłki,
- ustawy dotyczące księgowości w Danii,
- terminy, dokumentacja, koszty i stawki dla różnych form prawnych,
- obowiązki pracodawców w Danii,
- audyt w duńskich firmach,
- systemy Nemkonto, Tastselv, Pension, CPR, A-kasse oraz karta zdrowotna DK,
- rozliczenia i korekty związane ze SKAT.
Znajomość duńskich zasad księgowości jest niezbędna do sprawnego zarządzania firmą w Danii. Skupienie się na wymaganiach dotyczących rejestracji, podatków i obowiązków sprawozdawczych pomoże w prawidłowym prowadzeniu działalności gospodarczej w Danii.
W systemie księgowości duńskiej, plan kont to specyficzny układ, który został wdrożony w danym przedsiębiorstwie w celu jasnego prowadzenia ewidencji finansowej. Struktura tego planu odzwierciedla układ klas, który jest zgodny z bilansem oraz rachunkiem zysków i strat. Dzięki szczegółowej liście kont, plan ten zapewnia porządek w księdze.
Oto przegląd najważniejszych grup kont w duńskim planie księgowym, które odpowiadają strukturze rachunku zysków i strat:
I. Przychody netto ze sprzedaży towarów: nazwa konta: sprzedaż towarów, numer konta 1100.
II. Koszty produkcji: nazwa konta: sprzedaż, numer konta 2100.
III. Pozostałe koszty zewnętrzne
- nazwa konta: koszt reklamy, numer konta 3100,
- nazwa konta: koszty utrzymania zasobów lokalowych, numer konta 3200,
- nazwa konta: niedobór gotówki, numer konta 3300,
- nazwa konta: koszty eksportowanego pojazdu, numer konta 3400,
- nazwa konta: pozostałe koszty, numer konta 3900.
IV. Koszty pracodawcy:
- nazwa konta: wynagrodzenia, numer konta 4100,
- nazwa konta: dodatek emerytalny, numer konta 4200.
V. Amortyzacja:
- nazwa konta: amortyzacja wyposażenia, numer konta 5200,
- nazwa konta: amortyzacja środków transportu, numer konta 5100.
VI. Odsetki:
- nazwa konta: odsetki (przychody), numer konta 6100,
- nazwa konta: odsetki (koszty), numer konta 7100.
VII. Pozycje nadzwyczajne:
- nazwa konta: zyski nadzwyczajne, numer konta 8100,
- nazwa konta: straty nadzwyczajne, numer konta 8200.
VIII. Podatki
- nazwa konta: podatek dochodowy od osób prawnych, numer konta 9000.
Oto przegląd układu klas kont w odniesieniu do bilansu:
IX. Aktywa trwałe:
- nazwa konta: rzeczowe aktywa, numer konta 112.
- nazwa konta: samochody, numer konta 11120,
- nazwa konta: odpisy umorzeniowe na samochody, numer konta 11121,
- nazwa konta: meble, numer konta 11130,
- nazwa konta: odpisy umorzeniowe na meble, numer konta 11131.
X. Aktywa obrotowe:
- Nazwa konta: zapasy, numer konta 121,
- Nazwa konta: skład, numer konta 12110,
- Nazwa konta: należności, numer konta 122,
- Nazwa konta: należności od odbiorców, numer konta 12210,
- Nazwa konta: rozliczenia międzyokresowe, numer konta 12220,
- Nazwa konta: środki pieniężne, numer konta 123,
- Nazwa konta: kasa, numer konta 12310,
- Nazwa konta: rachunek bankowy, numer konta 12320,
- Nazwa konta: rachunek oszczędnościowy, numer konta 12330.
XI. Kapitały:
- Nazwa konta: kapitał zakładowy, numer konta 121,
- Nazwa konta: kapitał rezerwowy, numer konta 134,
- Nazwa konta: wynik finansowy, numer konta 135.
XII. Zobowiązania:
- Nazwa konta: zobowiązania długoterminowe, numer konta 141,
- Nazwa konta: kredyty hipoteczne, numer konta 14110,
- Nazwa konta: zobowiązania krótkoterminowe, numer konta 142,
- Nazwa konta: kredyt obrotowy, numer konta 14210,
- Nazwa konta: wierzytelności, numer konta 14220,
- Nazwa konta: zobowiązania z tytułu dodatku do emerytur, numer konta 14230,
- Nazwa konta: zobowiązania z tytułu składek na rynek pracy, numer konta 14240,
- Nazwa konta: zobowiązania podatkowe, numer konta 14250,
- Nazwa konta: inne zobowiązania, numer konta 14290.
XIII. Odpisy:
- Nazwa konta: rachunek zysków i strat, numer konta 21000,
- Nazwa konta: bilans, numer konta 22000.
W Danii, zgodnie z duńską Ustawą o sprawozdawczości finansowej, jednoosobowe firmy zostały przypisane do klasy A. Księgowość dla tej formy prawnej jest stosunkowo prosta i opiera się głównie na rozliczeniach z duńskim Urzędem Skarbowym (SKAT, www.skat.dk). Rachunkowość Enkeltmandsvirksomhed koncentruje się na kwestiach podatkowych, a obowiązek sporządzania 12-miesięcznych sprawozdań, które obejmują rachunki zysków i strat, bilanse, opis zasad rachunkowości oraz podsumowanie działalności zarządu wraz z dodatkowymi informacjami, nie jest wymagany.
Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej w Danii powinna zostać przeprowadzona w duńskim Erhvervsstyrelsen, korzystając z portalu www.virk.dk. Osoby decydujące się na ten rodzaj działalności muszą używać osobistego numeru ewidencyjnego CPR. Minimalne koszty rozpoczęcia tego rodzaju działalności szacowane są na około 10 tys. DKK (5 tys. zł), przy czym nie wiąże się z koniecznością posiadania kapitału zakładowego.
W ramach prowadzenia duńskiej jednoosobowej działalności gospodarczej konieczne jest także przygotowanie Forretningsplan, czyli szczegółowego opisu planowanej firmy. Taki dokument powinien zawierać wizję i pomysł na biznes, a także określać dokładny zakres działań, obowiązków oraz możliwości finansowych przedsiębiorcy.
W przypadku Enkeltmandsvirksomhed, właściciel ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania firmy własnym majątkiem. Musi on wybrać jeden z trzech możliwych sposobów opodatkowania:
I. Opodatkowanie zysków jako przychodu osobistego – traktowane jest to podobnie do dochodów uzyskiwanych przez osoby zatrudnione.
II. Opodatkowanie według Ustawy o przedsiębiorstwach (Virksomhedsordning) – umożliwia odliczenie kosztów odsetek kredytowych od podatku oraz pozwala na gromadzenie zysków w formie oszczędności bankowych, co może być korzystne dla właściciela firmy.
III. Opodatkowanie zgodnie z Ustawą o kapitale zakładowym (Kapitalafkastordning) – pozwala to na przeniesienie części zysków na przychód osobisty, a reszty na przychód kapitałowy.
Deklarację podatkową, obejmującą podatek dochodowy i VAT, należy złożyć za pomocą systemu LetLøn na stronie internetowej SKAT (duńskiego Urzędu Skarbowego) co kwartał lub co pół roku. W przypadku tego rodzaju działalności gospodarczej, podatek jest rozliczany na jednej deklaracji podatkowej, co oznacza, że przychody są opodatkowane tylko raz. Firma nie musi być rejestrowana jako płatnik VAT, jeśli jej roczny dochód nie przekracza 50 tys. DKK, a właściciel ma możliwość udzielenia pełnomocnictwa innym osobom do reprezentowania przedsiębiorstwa. Zaliczki na podatek dochodowy wpłacane są 20 marca i 20 listopada.
Osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą w Danii, które płacą podatki oraz składki, przysługują świadczenia emerytalne i zdrowotne równe tym, jakie otrzymują pracownicy zatrudnieni na etacie.
Księgowość dla duńskich spółek klasy B, C i D, takich jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Anpartsselskab – ApS), spółka komandytowa (Kommanditselskab – K/S), spółka akcyjna (Aktieselskab – A/S) oraz spółka jawna (Interessentskab – I/S), jest znacznie bardziej skomplikowana. Zgodnie z duńską Ustawą o sprawozdawczości finansowej, tego rodzaju spółki muszą przygotowywać sprawozdania finansowe, które obejmują bilans, rachunek przepływów finansowych, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek zysków i strat, opis działalności zarządu oraz inne informacje uzupełniające.
Powołany przez FSR Duński Komitet ds. Standardów Rachunkowości (DASC) zajmuje się opracowywaniem nieobowiązkowych technicznych standardów oraz wytycznych dla sporządzania sprawozdań finansowych (Regnskabsvejledninger) przeznaczonych dla podmiotów niezwiązanych z giełdą. Od 2004 roku, DASC koncentruje się na analizie i przygotowywaniu projektów pism komentujących od EFRAG i Rady IASB, dokumentów dyskusyjnych, uwag do projektów ekspozycji, a także dostarczaniu informacji technicznych na temat prowadzenia działań informacyjnych oraz bieżących problemów rachunkowości. Wszelkie zmiany w prawie rachunkowości a także w prawie spółek są nadzorowane przez duński Urząd ds. Przedsiębiorstw.
Ustanowione przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB) Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to zbiór zasad, interpretacji i ram. Jako standardy oparte na zasadach, MSSF oferują konkretne wytyczne dotyczące sprawozdawczości w Danii. Umożliwiają one spółkom dostosowanie zarządzania zgodnie z zasadą „przestrzegaj lub wyjaśnij”. W rezultacie, niewykonywanie zaleceń nie jest traktowane jako naruszenie zasad, lecz jako wybór alternatywnego podejścia przez spółkę.
Podatek od osób prawnych, znany jako CIT, wynosi 22% dla spółek zakładanych i prowadzonych w Danii. Jednakże, jeśli roczne obroty duńskiej spółki przekroczą 20 tys. DKK, przedsiębiorstwo staje się zobowiązane do płacenia VAT, którego stawka wynosi 25%.
Spółki zarejestrowane w Danii, których papiery wartościowe są notowane na regulowanym rynku, muszą stosować standardy MSSF przyjęte przez Unię Europejską w swoich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych. Zatem, przestrzeganie tych zasad jest obowiązkowe dla firm prowadzących handel swoimi papierami wartościowymi na takich rynkach.
Duńska księgowość w znacznym stopniu koncentruje się na przygotowywaniu sprawozdań finansowych, a zasady tego procesu są określone w Ustawie o sprawozdawczości finansowej. Ustawa ta dzieli wszystkie duńskie przedsiębiorstwa na cztery klasy (A, B, C i D) w oparciu o takie kryteria jak forma prawna, wysokość aktywów, roczny obrót netto, rozmiar firmy czy liczba zatrudnionych pracowników.
Klasa A:
- W przypadku firm należących do klasy A, duńskie przepisy nie wymagają przygotowywania sprawozdań finansowych, z wyjątkiem dokumentów potrzebnych do celów podatkowych, co może być określone w umowie firmy.
- Do tej kategorii zaliczają się wszystkie prywatne przedsiębiorstwa w Danii, zarówno małe, jak i duże.
- Aktywa tych firm nie przekraczają 7 milionów duńskich koron, a roczny obrót netto nie przekracza 14 milionów koron duńskich.
- Firmy te zatrudniają maksymalnie 10 pracowników na pełny etat.
Klasa B:
- W skład klasy B wchodzą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wszystkie publiczne oraz prywatne spółki komandytowe, fundacje handlowe oraz inne przedsiębiorstwa.
- Firmy te mogą mieć do 50 pracowników na pełny etat, a ich aktywa mogą wynosić do 44 milionów duńskich koron, podczas gdy roczny obrót netto nie powinien przekraczać 89 milionów DKK.
- Z kolei dla mniejszych firm w tej klasie, zatrudniających do 10 pracowników, suma aktywów wynosi do 2,7 miliona koron duńskich, a obrót netto nie przekracza 5,4 miliona koron.
- Przedsiębiorstwa z klasy B mają możliwość korzystania z nadplanowych wytycznych, które zostały opracowane przez DASC w 2013 roku oraz MSSF.
- Warto zauważyć, że pewne zalecenia dotyczące wyceny, prezentacji informacji i ujmowania danych są opcjonalne dla spółek z tej klasy, podczas gdy dla firm z klasy C są one obowiązkowe.
Klasa C:
- W tej klasie znajdują się wszystkie średnie i duże przedsiębiorstwa, w tym fundacje komercyjne, spółki komandytowe, publiczne i prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz inne firmy.
- Przedsiębiorstwa te mogą zatrudniać do 250 pracowników na pełny etat, mieć roczny obrót netto do 313 milionów koron oraz aktywa o wartości do 156 milionów koron duńskich.
- Do tej klasy należą również firmy, które zatrudniają ponad 250 pracowników na pełny etat, mają obrót netto większy niż 313 milionów koron i przekraczają sumę aktywów wynoszącą 156 milionów koron.
- Firmy z klasy C są zobowiązane do sporządzania szczegółowych sprawozdań finansowych, które powinny obejmować rachunek zysków i strat, rachunek przepływów finansowych, bilans roczny, zestawienie zmian w kapitale własnym, podsumowanie działalności zarządu oraz dodatkowe, potrzebne informacje.
Klasa D:
- W skład klasy D wchodzą wszystkie państwowe spółki akcyjne, które są zobowiązane do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z zasadami określonymi przez MSSF. Obowiązek ten przedawnia się po 4 lub 6 latach, a termin na jego spełnienie mija 1 maja.
- Do tej klasy należą także spółki giełdowe, które muszą przygotowywać jednostkowe sprawozdania finansowe. Sprawozdania tego rodzaju spółek muszą obejmować rachunek przepływów finansowych, rachunek zysków i strat, roczny bilans, zestawienie zmian w kapitale własnym, podsumowanie działalności zarządu oraz inne, dodatkowe informacje.
Jeśli zasady sprawozdawczości finansowej są określone w statucie przedsiębiorstwa, to wówczas sprawozdanie powinno zawierać takie elementy jak oświadczenie zarządu duńskiej firmy, roczny bilans, rachunek zysków i strat, dodatkowe informacje.
Podatek dochodowy od osób prawnych, jak sugeruje jego nazwa, opiera się na obciążaniu dochodów osiąganych przez spółki. Choć przypomina system podatkowy stosowany wobec osób fizycznych, jego zasady mają zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw działających w Danii. Nie wszystkie firmy są zobowiązane do płacenia podatku dochodowego od spółek - obowiązek ten dotyczy głównie spółek kapitałowych, takich jak spółki akcyjne (aktieselskaber) oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (anpartsselskaber). Podatek ten jest stosowany wyłącznie do tych przedsiębiorstw, które przyjmują formę kapitalselskaber.
W 2024 roku stawka podatku od spółek w Danii wynosi 22%, lecz wartość ta może się zmieniać w przyszłych latach podatkowych. Przedsiębiorcy prowadzący biznes w Danii powinni stale monitorować ewentualne zmiany w wysokości podatku, ponieważ mogą one być uzależnione od aktualnych regulacji podatkowych.
Wydatki związane z działalnością firmy, zwane kosztami operacyjnymi, to nakłady ponoszone w ciągu roku w celu generowania i utrzymywania przychodów przedsiębiorstwa. Ogólnie rzecz biorąc, firmy mają prawo do odliczenia tych kosztów od podatku, o ile są one bezpośrednio związane z ich działalnością. Przykładowo, jeśli firma chce, żeby koszty związane z telefonem służbowym zostały uznane za odliczalne, musi być on wykorzystywany wyłącznie do celów zawodowych. Z tego względu, pracownicy zazwyczaj muszą podpisać oświadczenie, które potwierdza ich znajomość zasad korzystania z urządzeń służbowych i ich przestrzeganie przed ich otrzymaniem. Z ulgi podatkowej dotyczącej kosztów operacyjnych mogą skorzystać zarówno osoby samozatrudnione, jak i pracownicy na etacie.
Dokumentacja potwierdzająca związek wydatku z działalnością gospodarczą jest niezbędna. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z kosztami operacyjnymi, takimi jak wynagrodzenia, wynajem biura czy konserwacja sprzętu produkcyjnego, wymagania dotyczące dokumentacji są zazwyczaj mniej surowe. Z kolei dla kosztów związanych z konsumpcją prywatną, takich jak zakup odzieży roboczej czy prowadzenie biura w prywatnym mieszkaniu, dokumentacja musi być bardziej szczegółowa. Konieczne jest dokładne udokumentowanie, jak taki wydatek wpływa na źródło uzyskiwanego dochodu.
Odliczeniu od podatku mogą podlegać wydatki, o ile są one powiązane z działalnością gospodarczą. Przykłady takich wydatków to:
- koszty podróży służbowych,
- wydatki na reklamę,
- literatura fachowa,
- sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny,
- opłaty za uczestnictwo w kursach i konferencjach,
- koszty związane z organizacją przyjęć.
Wydatki, które zazwyczaj nie mogą być odliczone od podatku, chyba że spełniają określone warunki, obejmują:
- prezenty,
- ubrania robocze,
- koszty związane z organizacją imprez okolicznościowych,
- wydatki na opiekę zdrowotną, chyba że dotyczą leczenia uzależnień.
Możliwość odliczeń jest uzależniona od specyficznych okoliczności i charakteru prowadzonej działalności. Powyższa lista ma charakter jedynie poglądowy i ma na celu jedynie zilustrowanie różnych typu wydatków, które mogą być potencjalnie odliczone. Ostateczne decyzje w tej kwestii zależą od indywidualnych przypadków.
Ulgi podatkowe można również uzyskać w przypadku strat operacyjnych. Straty operacyjne występują, gdy wartość aktywów gwałtownie spada lub maleje z powodu zdarzeń niezależnych od pracodawcy, takich jak kradzież czy pożar.
Prowadząc działalność w formie spółki osobowej (interessentskab), właściciel ponosi osobistą odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania firmy. W praktyce jest to równoznaczne z tym, że zyski generowane przez firmę są bezpośrednio przekazywane na konto właściciela i są opodatkowane z tytułu dochodu osobistego. W Danii stawka podatku dochodowego od osób fizycznych jest zazwyczaj wyższa niż stawka podatku od spółek, dlatego też można skorzystać z tzw. „virksomhedsordningen”. To rozwiązanie umożliwia oddzielenie finansów osobistych właściciela od finansów firmy, co w konsekwencji pozwala firmie płacić jedynie podatek od spółek.
Należy zwrócić uwagę, że chociaż spółki podlegają opodatkowaniu od swoich dochodów, nie jest to równoznaczne z tym, że ich właściciele mogą ochylić się od obowiązku podatkowego poprzez na przykład wcześniejszą wypłatę wypracowanych przez firmę zysków. W rzeczywistości, gdy właściciel decyduje się wypłacić sobie środki, jest on objęty opodatkowaniem na identycznych zasadach, jak ma to miejsce w sytuacji opodatkowania dochodu z tytułu pracy.
Podatek VAT jest podatkiem od wartości dodanej. Jeśli firma prowadząca swoją działalność w Danii sprzedaje towary lub usługi, albo jeśli roczny obrót przekracza 50 000 koron duńskich, to musi zarejestrować się do VAT, składać deklaracje i odprowadzać ten podatek. Nawet jeśli dana działalność nie spełnia tych warunków, możliwa jest dobrowolna rejestracja do podatku VAT.
Osoba składająca deklarację odpowiada za prawidłowość obliczenia kwoty podatku VAT. Nawet jeśli firma nie przeprowadzała żadnych transakcji kupna ani sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym, obowiązkowe jest terminowe zgłoszenie i opłacenie podatku. W takich sytuacjach należy złożyć tzw. „deklarację zerową”.
Gdy firma nie składa deklaracji VAT w określonym okresie rozliczeniowym, SKAT dokonuje wstępnej oceny, ustalając kwotę podatku VAT na podstawie szacunków. Otrzymanie tzw. „wstępnej oceny” wymaga późniejszego zalogowania się do systemu TastSelv Erhverv, aby skorygować tymczasową ocenę i wprowadzić odpowiednią kwotę podatku VAT.
Aby uniknąć dodatkowych kosztów związanych z opóźnionymi płatnościami, które wynoszą 800 koron odsetek za każdy opóźniony okres, warto terminowo regulować płatności. Korzystając z usług duńskiego przedstawiciela podatkowego, możesz zapewnić terminowe i dokładne rozliczanie podatku VAT, pomagając uniknąć kosztownych błędów i skupić się na rozwoju swojej firmy.
Większość przedsiębiorców prowadzących swoją działalność gospodarczą na terenie Danii musi płacić VAT. Są jednak pewne towary i usługi zwolnione z odprowadzania tego podatku. Firmy, których nie obowiązuje podatek VAT, muszą natomiast uiszczać podatek od obrotu.
Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność w Danii powinien być zaznajomiony z następującymi duńskimi dokumentami:
I. Formularz zeznania podatkowego, znany jako Oplysningsskema (wcześniej selvangivelse), jest wydawany przez duński Urząd Skarbowy (SKAT). Dokument ten jest następnie przesyłany zarówno na adres podany przy rejestracji (czy to duński, czy polski), jak i na e-mail podatnika. Jeśli nie masz duńskiego adresu dla swojej firmy i nie chcesz mieć stałego fizycznego biura w Danii, warto rozważyć usługę wirtualnego biura. Oplysningsskema jest przeznaczony m.in. dla osób samozatrudnionych i należy go uzupełnić do 1 września roku podatkowego. Na podstawie zwróconego formularza SKAT sporządza się następnie årsopgørelse.
II. Dokument znany jako Årsopgørelsen jest wystawiany przez SKAT 15 marca i zawiera wstępną decyzję podatkową, wskazującą kwotę do zwrotu lub dopłaty. Jest on przygotowywany na podstawie uzupełnionego oplysningsskema. Jeśli w årsopgørelse znajdują się błędne informacje lub podatnik ma prawo do dodatkowych ulg, możliwe jest dokonanie korekty dokumentu elektronicznie za pomocą TastSelv i odesłanie poprawionego zeznania rocznego do urzędów do 1 maja. Należy pamiętać, że podatek ustalony w końcowej wersji årsopgørelsen musi być opłacony na konto urzędowe do 1 lipca. W sytuacij, gdy kwota podatku przekracza 21.798 DKK, należy ją zapłacić w trzech ratach - w sierpniu, wrześniu i październiku.
III. Oplysningsseddel natomiast ma na celu podsumowanie dochodów pracownika zatrudnionego w danej firmie. Każdy duński pracodawca jest zobowiązany do wydania takiego dokumentu swoim pracownikom po oficjalnym zakończeniu ich zatrudnienia. Warto pamiętać o tym, że po rozwiązaniu umowy, pracodawcy w Danii muszą przechowywać dokumentację pracowniczą przez pięć lat.
Wszelkie informacje dotyczące rejestracji, działalności i księgowości firm w Danii można znaleźć na stronie internetowej **Erhvervsstyrelsen**, duńskiego Urzędu ds. Działalności Gospodarczej (www.erhvervsstyrelsen.dk).
Na stronie internetowej https://www.virk.dk można znaleźć kluczowe informacje na temat duńskich firm. Obejmuje ona następujące dane:
- nazwę firmy,
- dane kontaktowe i adres siedziby,
- numer rejestracyjny CVR,
- szczegóły dotyczące właścicieli, wspólników oraz zarządu,
- rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
- daty założenia oraz likwidacji przedsiębiorstwa,
- zasady prowadzenia rachunkowości,
- liczbę zatrudnionych pracowników,
- informacje na temat księgowości, bilansów, sprawozdań finansowych oraz dane dotyczące osób i firm (w tym spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych),
- sektory i podsektory działalności,
- informacje o kredytach,
- powiązane firmy.
Osoba, która planuje rozpocząć działalność gospodarczą w Danii, powinna przed podjęciem decyzji zaznajomić się z przepisami dotyczącymi duńskiej księgowości, które regulują ewidencję gospodarczą oraz prowadzenie dokumentacji księgowej.
W 1998 roku uchwalona została ustawa o rachunkowości, która określa zasady prowadzenia dokumentacji księgowej oraz ewidencji gospodarczej. Kluczowym elementem duńskiej rachunkowości jest plan kont, który obejmuje zarówno strukturę rachunku zysków i strat, jak i bilansu. Plan kont dzieli się na grupy, z których pierwsza obejmuje przychody ze sprzedaży i sześć grup kosztów, natomiast struktura bilansu koncentruje się na aktywach, kapitałach i zobowiązaniach.
Ustawa o sprawozdawczości finansowej z 2001 roku, która została zmieniona w 2015 roku, reguluje kwestie związane z przygotowaniem sprawozdań finansowych. Dokument ten precyzuje zasady dotyczące dwóch typów zysków i strat – kalkulacyjnych oraz porównawczych. Wzory rachunku zysków i strat w Danii nie zawierają standardowych szablonów dla odliczeń zysków netto. Przepisy te odnoszą się do różnych klas, na które podzielono firmy prowadzące swoją działalność w Danii:
- Klasa A obejmuje duńskie przedsiębiorstwa prowadzone przez osoby fizyczne. W przypadku tych firm rachunkowość koncentruje się głównie na rozliczeniach podatkowych, a obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych nie jest na nie nałożony.
- Klasa B obejmuje prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe oraz publiczne firmy duńskie, których suma aktywów nie przekracza 36 mln DKK, a liczba zatrudnionych pracowników nie jest większa niż 50.
- Klasa C obejmuje wszystkie prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe oraz publiczne firmy duńskie, które mają sumę aktywów co najmniej 36 mln DKK i zatrudniają więcej niż 50 pracowników.
- Klasa D obejmuje wszystkie duńskie spółki akcyjne. Najbardziej skomplikowana księgowość dotyczy właśnie tych spółek, gdyż wymaga tworzenia szczegółowych bilansów, rachunków zysków i strat, a także sprawozdań z działalności zarządu. Oprócz tego, konieczne jest przygotowanie zestawień dotyczących zmian w kapitale własnym oraz wszelkich informacji uzupełniających i analizy przepływów finansowych.
W duńskiej księgowości przydatne są również inne ustawy, takie jak:
- Ustawa z 2009 roku dotycząca publicznych i prywatnych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
- Ustawa z 2008 roku regulująca działalność zatwierdzonych rewidentów oraz firm audytorskich,
- Ustawa o działalności finansowej z 2011 roku,
- Ustawa z 2012 roku odnosząca się do obrotu papierami wartościowymi.
Zadaniem duńskiego parlamentu było przekazanie nadzoru nad duńską sprawozdawczością finansową, audytem oraz standardami księgowości dwóm kluczowym instytucjom rządowym:
I. DFSA, znanemu jako Duński Urząd Nadzoru Finansowego, który zajmuje się nadzorem nad rynkiem finansowym.
II. DBA, czyli Duńskiemu Urzędowi ds. Biznesu (wcześniej Duńska Agencja Handlu i Spółek), działającemu pod Ministerstwem Gospodarki i Rozwoju. DBA odpowiada za nadzór nad sprawozdawczością finansową niefinansowych jednostek gospodarczych.
Pomimo braku mandatu prawnego, DASC (Duński Komitet Standardów Rachunkowości), będący częścią FSR (Duńskiego Komitetu Audytorów), od 2007 roku, pełni istotną rolę w określaniu standardów księgowości w Danii. Komitet ten ustala wytyczne dla firm klasy B i C, zapewniając wysoki poziom rachunkowości.
Wymogi dotyczące sprawozdawczości finansowej dla duńskich firm są określane przez przepisy i dyrektywy Unii Europejskiej, które następnie są implementowane do duńskiego prawa. Na przykład, unijna dyrektywa o rachunkowości z 2015 roku została włączona do duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej.
Duńska księgowość obejmuje zarządzanie aktywami, bilansami, kosztami oraz rozliczeniami. Wzór bilansu stosowany w Danii ukazuje aktywa uporządkowane według rosnącej płynności, zaczynając od najmniej płynnych (np. WNiP) do najbardziej płynnych, takich jak gotówka. Natomiast pasywa są klasyfikowane na kapitały obce i kapitały własne.
Oto wzór bilansu stosowany dla firm w Danii:
I. Aktywa trwałe:
1. Wartości niematerialne:
- wartość firmy,
- projekty rozwojowe w toku oraz zaliczki na wartości niematerialne i prawne (WNiP),
- nabyte koncesje, patenty, licencje, znaki towarowe oraz podobne prawa,
- zakończone projekty rozwojowe, w tym znaki towarowe, koncesje, patenty oraz podobne prawa uzyskane z projektów rozwojowych.
2. Rzeczowe aktywa trwałe:
- urządzenia techniczne i maszyny,
- grunty i budynki,
- rzeczowe aktywa trwałe w toku i zaliczki na środki trwałe;
- inne (np. sprzęt, wyposażenie);
3. Aktywa finansowe:
- akcje,
- akcje lub udziały w jednostkach powiązanych,
- inwestycje w jednostkach stowarzyszonych,
- pozostałe inwestycje,
- należności od właścicieli i zarządu,
- należności od jednostek powiązanych,
- należności od jednostek stowarzyszonych,
- inne należności.
II. Aktywa obrotowe
1. Zapasy:
- zaliczki na towary,
- surowce i materiały eksploatacyjne,
- produkcja w toku,
- wyroby gotowe i towary;
2. Należności
- rozliczenia,
- umowy na produkcję w toku,
- należności od właścicieli i zarządu,
- należności handlowe,
- należności od jednostek powiązanych,
- należności od jednostek stowarzyszonych,
- inne należności;
3. Inwestycje
- akcje,
- inwestycje w jednostkach powiązanych,
- pozostałe inwestycje;
4. Gotówka
- pasywa,
- rozliczenia międzyokresowe,
- kapitały (wniesiony kapitał, zysk/strata, kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny, agio, pozostałe kapitały rezerwowe),
- zobowiązania krótko i długoterminowe (w tym kredyty, podatek dochodowy, zaliczki otrzymane od klientów, zadłużenie hipoteczne, inne zobowiązania związane z emisją obligacji, udziały w zyskach instrumentów dłużnych, zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec jednostek powiązanych, zobowiązania wobec jednostek stowarzyszonych, inne zobowiązania)
- rezerwy (rezerwa na podatek dochodowy, rezerwa z tytułu emerytur i podobnych zobowiązań, inne rezerwy).
E-fakturowanie, znane również jako wystawianie elektronicznych faktur, to nie tylko przesyłanie plików PDF pocztą elektroniczną, ale zaawansowany proces oparty na automatyzacji. Jego celem jest efektywne przekazywanie i przetwarzanie dokumentów finansowych między klientami a dostawcami, przy użyciu strukturalnego formatu elektronicznego. Dzięki takiemu podejściu wymiana informacji handlowej staje się znacznie prostsza i sprawniejsza.
Posiadanie numeru EAN, który jest elektroniczną identyfikacją klienta instytucji publicznej, jest konieczne do skutecznego przesłania e-faktury. Należy również uwzględnić, że niektóre instytucje mogą odbierać faktury wykorzystując przy tym swój numer identyfikacyjny CVR. E-faktury mogą być odbierane przez każde prywatne przedsiębiorstwo, jednak wymaga to posiadania właściwego identyfikatora, takiego jak numer rejestracyjny (SE) lub numer identyfikacji podatkowej (CVR). Firmy prowadzące działalność na różnych rynkach lub posiadające wiele oddziałów mogą skorzystać z możliwości zakupu numerów EAN. W przypadku potrzeby uzyskania numerów CVR lub EAN, zaleca się kontaktowanie z odpowiednimi instytucjami, które mogą dostarczyć wsparcia oraz potrzebnych informacji w zakresie e-fakturowania.
Instytucje publiczne przyjmują wyłącznie faktury w formie elektronicznej, co oznacza, że przy wystawianiu faktur dla takich podmiotów jak placówki medyczne, instytucje edukacyjne czy urzędy administracji państwowej, niezbędne jest użycie odpowiedniego formatu dokumentu. Niezastosowanie się do tego wymogu może skutkować tym, że odbiorca odrzuci fakturę. W przypadku relacji biznesowych z firmami prywatnymi, można wybierać pomiędzy tradycyjną a elektroniczną fakturą. E-faktura jest także używana jako narzędzie promocyjne przez dostawców oferujących produkty z ekologicznymi oznaczeniami. Umożliwia to zwiększenie konkurencyjności na rynku i budowanie pozytywnego wizerunku marki. Umieszczając odpowiednie oznaczenia ekologiczne w e-fakturach, dostawcy mają możliwość podkreślenia swojego zaangażowania w ochronę środowiska. W ten sposób mogą także zwiększyć świadomość klientów na temat ekologicznych cech swojej oferty.
Technologia e-fakturowania przynosi prywatnym przedsiębiorstwom wiele korzyści, które znacząco wpływają na efektywność i płynność operacji finansowych.
- Dzięki e-fakturom, firmy zyskują większe bezpieczeństwo w procesie fakturacji, ponieważ ryzyko utraty lub nieprawidłowego dostarczenia dokumentów jest znacznie zredukowane. To daje pewność, że faktury docierają bezpośrednio do właściwych odbiorców, minimalizując potencjalne zagrożenia związane z nadużyciami lub oszustwami.
- Wykorzystanie e-faktur pozwala na szybsze dostarczanie, przetwarzanie i rozliczanie faktur, co czyni cały proces bardziej zautomatyzowanym. Dzięki temu zmniejsza się czas potrzebny na operacje ręczne, co z kolei pozwala na znacznie sprawniejsze zarządzanie środkami firmy.
- Dzięki automatyzacji wprowadzania danych, jakość informacji ulega poprawie, a ryzyko błędów, takich jak pomyłki przy wpisywaniu danych czy zagubienie faktur, jest znacznie mniejsze. W rezultacie procesy księgowe stają się bardziej wiarygodne, a potrzeba korekty błędów zostaje zredukowana.
Przedsiębiorcy w Danii, którzy planują zatrudnienie pracowników, powinni najpierw zaznajomić się z Ustawą o dokumencie zatrudnienia (Ansættelsesbevisloven). Zgodnie z tą ustawą, pracownikom zatrudnionym w firmie w Danii przysługuje dokument, który zawiera wszystkie kluczowe informacje na temat warunków pracy.
Właściciele firm w Danii, zatrudniający pracowników, mają obowiązek:
- zapewnić odpowiednie warunki pracy oraz godziwe wynagrodzenie,
- dostarczyć pracownikom niezbędny sprzęt ochrony osobistej,
- ubezpieczyć pracowników od wypadków i chorób zawodowych,
- dbać o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania pracy,
- unikać dyskryminacji w miejscu pracy,
- instruować pracowników o zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy,
- organizować co najmniej coroczne szkolenia z zakresu BHP,
- na bieżąco współpracować z duńskim systemem BHP,
- podejmować działania zapobiegające urazom w trakcie pracy.
Pracodawcy w Danii są zobowiązani do przestrzegania przepisów prawa pracy oraz norm BHP, które można znaleźć na stronie Duńskiego Urzędu Inspekcji Pracy (UIP). Często duńscy pracownicy są objęci ochroną wynikającą z tzw. układów zbiorowych. Takie porozumienia, dotyczące warunków pracy, są zawierane między pracodawcami a pracownikami przy współpracy z związkami zawodowymi lub organizacjami pracowniczymi.
Aby pracodawcy z Unii Europejskiej mogli delegować swoich pracowników do pracy w Danii, muszą przestrzegać zasad określonych w następujących dokumentach:
- Przed wyjazdem do pracy w Danii, polscy pracownicy delegowani do tego kraju powinni otrzymać formularz A-1. Dokument ten, przygotowywany przez ZUS, potwierdza opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne i odnosi się do obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących tego ubezpieczenia.
- Dyrektywa UE 96/71 z dnia 16 grudnia 1996 roku reguluje kwestie związane z delegowaniem pracowników do pracy za granicą. Dotyczy to takich ustaw jak Ustawa zakazująca dyskryminacji na rynku pracy, Ustawa o środowisku pracy, Ustawa o równości płac, Ustawa o stosunkach prawnych oraz Ustawa o równym traktowaniu kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia i urlopu rodzicielskiego.
- Ustawa nr 993 z dnia 15 grudnia 1999 roku, znana jako Act Concerning Posting of Workers, reguluje kwestie delegowania pracowników w Danii.
Obowiązkiem pracodawcy jest stworzenie umowy o pracę, która obejmie wszystkie istotne aspekty zatrudnienia. W umowie powinno znaleźć się 15 kluczowych punktów, które muszą być szczegółowo opisane. Precyzyjne ich uwzględnienie jest niezbędne dla zapewnienia jasności i pewności zasad zatrudnienia dla obu stron – pracodawcy i pracownika.
Umowa o pracę powinna zawierać następujące informacje:
1. Nazwę i adres zarówno pracodawcy, jak i pracownika.
2. Opis stanowiska lub kategorię zawodową pracownika, ewentualnie tytuł, rangę lub zakres obowiązków.
3. Datę rozpoczęcia zatrudnienia.
4. Przewidywany okres trwania umowy, jeśli nie jest to zatrudnienie na czas nieokreślony.
5. Lokalizację miejsca pracy, a jeśli nie ma stałego miejsca pracy, to lokalizację głównego miejsca wykonywania obowiązków, wraz z informacją o ewentualnej elastyczności miejsca pracy.
6. Warunki i czas trwania ewentualnego okresu próbnego.
7. Okres wypowiedzenia umowy dla obu stron.
8. Czas trwania płatnego urlopu.
9. Szczegóły dotyczące czasu pracy dziennego lub tygodniowego oraz zasady dotyczące nadgodzin i ich wynagrodzenia.
10. Wysokość wynagrodzenia.
11. Kluczowe informacje o elastyczności harmonogramu pracy i związanych z tym konsekwencjach.
12. Informacje o składkach na ubezpieczenia społeczne.
13. Wskazanie obowiązujących umów zbiorowych lub porozumień regulujących stosunki pracy.
14. Prawo do szkoleń i nabywania wiedzy.
W momencie zawarcia umowy o pracę stosunek zatrudnienia zaczyna obowiązywać, nawet jeśli umowa nie została jeszcze formalnie udokumentowana na piśmie. Warto jednak pamiętać o tym, że warunki zatrudnienia można ustalić zarówno ustnie, jak i pisemnie podczas podpisywania umowy z nowym pracownikiem, co dotyczy również innych typów umów. Mimo to, zazwyczaj pracownicy mają prawo do otrzymania pisemnej dokumentacji dotyczącej warunków zatrudnienia. Dotyczy to wszystkich pracowników, dla których ustalony lub rzeczywisty czas pracy wynosi średnio więcej niż trzy godziny tygodniowo przez okres czterech tygodni z rzędu, lub jeśli nie określono wcześniej gwarantowanej liczby godzin płatnej pracy.
Ważne jest, aby pracownik otrzymał na piśmie informacje dotyczące punktów od 1 do 6 oraz od 9 do 11 w ciągu maksymalnie siedmiu dni kalendarzowych od rozpoczęcia pracy. Natomiast dokumenty dotyczące punktów od 7 do 8 oraz od 12 do 14 muszą być dostarczone na piśmie najpóźniej w ciągu miesiąca od daty zatrudnienia. Zapewnienie, że pracownik ma dostęp do pełnych informacji o warunkach pracy i przysługujących mu prawach po zakończeniu ustalonego okresu próbnego, jest kluczowe.
Aktualne przepisy dotyczące świadectw zatrudnienia nakładają kilka kluczowych wymagań na każde zatrudnienie. Wśród nich znajdują się:
- Nieregularne godziny pracy, które mogą wymagać od pracownika elastyczności pod względem dostępności i godzin pracy.
- Ustalenie długości ewentualnego okresu próbnego, który ma na celu ocenę umiejętności pracownika i dopasowanie do stanowiska w początkowym etapie zatrudnienia.
- Prawa pracownika po zakończeniu okresu próbnego, w tym prawa do pełnoprawnego zatrudnienia oraz świadczeń pracowniczych.
- Elastyczne zatrudnienie na wezwanie, co oznacza, że pracownik będzie dostępny do pracy w określonych terminach według potrzeb pracodawcy.
- Możliwość pracy u innego pracodawcy równocześnie, co może wpływać na zakres obowiązków oraz dostępność pracownika.
- Prawo do edukacji, obejmujące możliwość udziału w szkoleniach i rozwoju zawodowym, zgodnie z krajowym prawem duńskim, obowiązującymi umowami zbiorowymi oraz przepisami prawa UE.
Przepisy dotyczące szczegółowych warunków można znaleźć w §§ 6-11 ustawy. Szczegółowe informacje dotyczące konkretnych warunków są ujęte w tych przepisach.
Przestrzeganie przez pracodawcę wszystkich przepisów prawnych dotyczących zwolnień jest obowiązkiem, który wykracza poza wymogi formalne, stając się również kwestią etyczną i społeczną. Przed planowanym rozwiązaniem umowy z pracownikiem, kluczowe jest posiadanie wszelkich informacji dotyczących podstaw zatrudnienia. Może to obejmować różne regulacje prawne, takie jak indywidualna umowa o pracę zapisy ustawy o pracownikach umysłowych lub postanowienia układów zbiorowych.
Ważne jest również uwzględnienie obowiązku zapewnienia pracownikowi odpowiedniego okresu wypowiedzenia, który może wynikać z przepisów prawnych lub standardów obowiązujących w danej branży. Jeśli pracownik pełni funkcję funkcjonariusza, obowiązujące przepisy prawne przyznają mu określony czas wypowiedzenia, a decyzja o wypowiedzeniu musi być uzasadniona zgodnie z wymaganiami, które są uznawane za odpowiednie i racjonalne. Ustawa dotycząca statusu funkcjonariuszy dokładnie określa długość tego okresu, który nie powinien być dłuższy 6 miesięcy. Przestrzeganie tych regulacji jest kluczowe zarówno z perspektywy praw pracownika, jak i z punktu widzenia zgodności z normami prawnymi i społecznymi w prowadzonej działalności.
Obowiązujące okresy wypowiedzenia różnią się w zależności od długości zatrudnienia oraz momentu złożenia wypowiedzenia. Oto szczegółowe zasady:
- W przypadku umowy próbnej trwającej 3 miesiące, okres wypowiedzenia wynosi co najmniej 14 dni.
- Jeśli zatrudnienie trwało od 3 do 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc.
- Dla pracowników zatrudnionych od 6 miesięcy do 3 lat, obowiązuje 3-miesięczny okres wypowiedzenia.
- Pracownicy z długością zatrudnienia od 3 do 6 lat powinni przestrzegać 4-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
- Dla osób pracujących od 6 do 9 lat, okres wypowiedzenia wynosi 5 miesięcy.
- W przypadku zatrudnienia trwającego powyżej 9 lat, okres wypowiedzenia wynosi 6 miesięcy.
Warto także uwzględnić potencjalne specjalne regulacje ochrony przed zwolnieniem, które mogą dotyczyć przedstawicieli związków zawodowych. Takie przepisy często wynikają z układów zbiorowych. Ponadto, przedstawiciele ds. bezpieczeństwa i higieny pracy mogą być objęci odrębnymi przepisami regulującymi kwestie ochrony związanej z bezpieczeństwem i higieną pracy.
W trakcie procesu zatrudniania i potencjalnego zwalniania pracowników, kluczowe jest przestrzeganie zasady równości i zakazu dyskryminacji. Niedopuszczalne są wszelkie formy dyskryminacji, zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla pracodawcy. Przepisy dotyczące równouprawnienia oraz przeciwdziałania dyskryminacji nakładają obowiązek traktowania pracowników sprawiedliwie, niezależnie od ich rasy, płci, wieku, orientacji seksualnej, religii, pochodzenia etnicznego, stopnia niepełnosprawności czy przekonań politycznych.
Dania importuje przede wszystkim urządzenia, maszyny, chemikalia i produkty chemiczne oraz produkty przetworzone. Z kolei w eksporcie przodują artykuły spożywcze, chemikalia i produkty chemiczne oraz żywe zwierzęta. Najważniejszymi partnerami handlowymi Danii są kraje Unii Europejskiej, w szczególności Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Holandia, podczas gdy Polska zajmuje 13. miejsce pod względem współpracy handlowej. Odpowiedzialność za koordynację handlu między Danią a innymi państwami spoczywa na Duńskiej Radzie Handlowej (Eksportrådet), a w 1995 roku powołano Duńsko-Polską Izbę Gospodarczą, dzięki współpracy polskich i duńskich inwestorów.
W dniu 16 grudnia 1991 roku został podpisany Układ Europejski, który reguluje wymianę handlową między Polską a Unią Europejską. W wyniku tego porozumienia ustanowiono strefę wolnego handlu dla towarów przemysłowych, która obowiązuje od 1999 roku. Dzięki temu, dla wszystkich członków Unii Europejskiej wprowadzone zostały preferencyjne stawki celne, zazwyczaj wynoszące 0%, z wyjątkiem artykułów spożywczych, artykułów rolnych i przetworzonych produktów rolnych. Cło jest naliczane na podstawie wartości celnej towaru, czyli ceny z faktury powiększonej o koszty transportu i ubezpieczenia. Aby skorzystać z preferencyjnych stawek, konieczne jest przedstawienie celnikom w Danii dokumentu EUR1, który stanowi świadectwo pochodzenia produktów.
Ustawa znana jako Prawo o Kontaktach reguluje kwestie związane z zawieraniem umów. W Polsce i Danii stosuje się również konwencję ONZ dotyczącą Międzynarodowej Sprzedaży Towarów. Wśród kluczowych umów można wymienić:
- Umowę z maja 1976 roku, która dotyczy rozwoju współpracy gospodarczej.
- Umowę o współpracy w dziedzinie ochrony środowiska, podpisaną w 1990 roku.
- Umowę z tego samego roku, dotyczącą współpracy w zakresie energetyki.
- Umowę z 1995 roku pomiędzy byłym Ministerstwem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa RP a Ministerstwem Środowiska i Energii Królestwa Danii, dotyczącą wsparcia sektora energetycznego i ochrony środowiska.
- Umowę z 18 czerwca 1999 roku, zawartą między Ministerstwem Gospodarki RP a Ministerstwem Handlu i Przemysłu Królestwa Danii, mającą na celu rozwijanie sektora prywatnego w Polsce, która przedłuża Memorandum z 1994 roku do końca 2001 roku.
- Umowę o pomocy technicznej i współpracy, podpisaną 25 czerwca 1999 roku, między Ministerstwem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej RP a Ministerstwem Żywności, Rolnictwa i Rybołówstwa Królestwa Danii.
Za wydawanie licencji i pozwoleń dla przedsiębiorstw planujących import żywności odpowiada Duński Inspektorat ds. Weterynarii i Żywności (Fødevarestyrelsen). Wszystkie artykuły spożywcze muszą być opatrzone etykietami zawierającymi opis składu w języku duńskim oraz spełniać normy dotyczące stosowania konserwantów. Dodatkowo, opakowania produktów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia, takie jak chemikalia czy leki, muszą zawierać odpowiednie ostrzeżenia.
Nad przedsiębiorcami planującymi wprowadzenie kosmetyków, środków czystości i detergentów na duński rynek czuwa Ministerstwo Środowiska, konkretnie Departament Wyrobów Chemicznych. Każdego roku 1 lutego departament ten wymaga przesłania sprawozdania z działalności takich firm. Przed wprowadzeniem chemikaliów na duński rynek konieczne jest przypisanie ich do odpowiedniej kategorii, czy to do użytku prywatnego, czy komercyjnego. Przedsiębiorcy działający na terenie Danii zamierzający importować substancje chemiczne lub produkty z niebezpiecznymi chemikaliami powinni najpierw upewnić się, że konkretne substancje figurują na liście EINECS substancji niebezpiecznych. Ministerstwo Środowiska musi być również informowane o każdej chemikaliów, która nie znajduje się na tej liście.
Podatek od wartości dodanej (VAT), znany jako MOMS, wynoszący 25%, obejmuje niemal wszystkie usługi, a także produkty przemysłowe i rolne.
Akcyza w zróżnicowanej wysokości dotyczy różnych towarów, w tym kawy, herbaty, wyrobów czekoladowych, lodów, piwa, wina, napojów alkoholowych, opakowań jednorazowych, wyrobów tytoniowych, samochodów, paliw, żarówek oraz kaset wideo.
Lista poniżej przedstawia wyroby przemysłowe, które muszą być oznaczone znakiem CE zgodnie z dyrektywami Nowego Podejścia:
- Wyroby budowlane,
- Zabawki,
- Maszyny,
- Środki ochrony indywidualnej,
- Dźwigi,
- Urządzenia gazowe,
- Rekreacyjne jachty i łodzie,
- Urządzenia diagnostyczne (in vitro),
- Proste zbiorniki ciśnieniowe,
- Niskonapięciowe wyroby elektryczne,
- Aktywne implanty medyczne,
- Linowe instalacje do przewożenia ludzi,
- Kompatybilność elektromagnetyczna,
- Materiały wybuchowe (użytek cywilny),
- Energetyczna sprawność chłodziarek i zamrażarek,
- Urządzenia telekomunikacyjne terminali,
- Sprawność energetyczna kotłów wodnych,
- Wyposażenie używane w atmosferach potencjalnego wybuchu,
- Nieautomatyczne urządzenia wagowe.
Informacje dotyczące kontroli sprawozdań finansowych przygotowywanych przez duńskie firmy są ujęte w Duńskiej Ustawie o sprawozdawczości finansowej. W Danii kontrola tych sprawozdań jest przeprowadzana przez zarejestrowanych lub autoryzowanych audytorów publicznych, którzy muszą być zarówno zewnętrzni, jak i niezależni.
Oto różne typy audytu, które można wyróżnić:
I. QA, czyli duński system kontroli jakości, obejmuje m.in. kontrolę sprawozdań finansowych.
II. Audyt zarządzania, znany również jako audyt efektywności, ocenia, jak skutecznie i oszczędnie duńskie firmy zarządzają swoimi finansami.
III. Audyt zgodności koncentruje się na weryfikacji, czy systemy i operacje finansowe przeprowadzane przez przedsiębiorstwa są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.
IV. Audyt finansowy, zwany także rewizją finansową, polega na kompleksowym badaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Celem takiego audytu jest ustalenie, czy informacje dotyczące finansów i majątku przedstawione przez właściciela firmy są prawdziwe oraz czy sprawozdania finansowe są zgodne z zasadami rachunkowości, zarówno duńskimi, jak i międzynarodowymi.
Oto kluczowe informacje dotyczące audytu duńskich firm:
- W 2011 roku połączenie trzech duńskich organizacji: FSR (Duńscy Biegli Rewidenci), FRR (Duński Instytut Biegłych Rewidentów Publicznych) oraz REVIFORA (stowarzyszenie młodych księgowych i praktykantów), doprowadziło do powstania FSR – duńskiej profesjonalnej organizacji księgowej. FSR zajmuje się audytem rachunkowości, kontrolą sprawozdań finansowych, księgowością i podatkami w duńskich przedsiębiorstwach.
- Zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej (MSRF), które są stosowane przez duński Urząd Nadzoru Finansowego (RSB), audyt finansowy w Danii musi spełniać określone normy.
- Ustawa o audytorze generalnym definiuje dobre praktyki audytowe, zaznaczając, że dział audytu wewnętrznego nie powinien być uzależniony od kierownika jednostki w zakresie planowania, realizacji i organizacji swojej działalności, a audytorzy wewnętrzni muszą mieć dostęp do wszystkich niezbędnych informacji.
- Ministerstwo Finansów w Danii ma uprawnienia do określenia, które obszary tematyczne w firmach będą podlegały szczegółowej kontroli.
- W procesie planowania i modyfikacji systemów księgowych duńskich firm, audyt wewnętrzny powinien być integralną częścią strategii firmy.
Kontrola duńskich audytorów, w tym państwowych autoryzowanych księgowych (SPA, czyli State Authorized Public Accountant) oraz firm audytorskich, odbywa się co 6 lat przez DSAA, Urząd Nadzoru nad Audytem, który został ustanowiony przez DBA.
Obowiązkowość audytu dla duńskich firm klasy A i B zależy od rocznego poziomu obrotów, jakie osiągnęły. Firmy te mają możliwość wyboru rodzaju audytu spośród dostępnych usług atestacyjnych, takich jak pomoc księgowa, kontrola sprawozdań finansowych czy audyt, i mogą uzgodnić z audytorami, która opcja będzie dla nich najkorzystniejsza.
Firmy duńskie klasy B mogą wybierać spośród dwóch opcji:
1. Pełny audyt sprawozdań finansowych.
2. Audyt-light – zmodyfikowana wersja audytu, która obejmuje sprawozdania finansowe i została wprowadzona od 1 stycznia 2013 roku.
1. Jakie są obowiązujące standardy księgowe w Danii i jakie są wyjątki od stosowania przepisów UE w tym zakresie?
W Danii, zasady księgowości są określane przez rozporządzenie UE 1606/2002 dotyczące międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR), które od 2005 roku wymaga stosowania standardów MSSF w odniesieniu do skonsolidowanych sprawozdań finansowych spółek europejskich notowanych na regulowanych rynkach papierów wartościowych. Ponadto, rozporządzenie to umożliwia krajom członkowskim Unii Europejskiej wymóg stosowania MSSF w oddzielnych sprawozdaniach finansowych oraz w raportach spółek, których papiery wartościowe nie są przedmiotem obrotu na takich rynkach. W związku z tym, na terenie Danii można opcjonalnie stosować standardy MSSF w odniesieniu do zarówno skonsolidowanych, jak i oddzielnych sprawozdań finansowych duńskich firm, które nie prowadzą działalności na rynku regulowanym. Warto zaznaczyć, że Królestwo Danii obejmuje również dwa terytoria autonomiczne, Wyspy Owcze i Grenlandię, gdzie przepisy UE nie mają zastosowania.
2. Czy możliwe jest dokonanie rozliczenia z Urzędem Skarbowym w Danii drogą elektroniczną?
Tak, w Danii istnieje możliwość rozliczenia się online przy użyciu specjalnego 8-cyfrowego kodu TastSelv. Kod ten można zamówić poprzez stronę www.skat.dk i znajduje się na dokumentach takich jak Årsopgørelsen (roczne rozliczenie) lub Forskudsopgørelsen (karta podatkowa).
3. Czym jest NemKonto?
NemKonto to konto bankowe, na które trafiają zarówno zwroty podatkowe z SKAT-u, jak i wynagrodzenie za pracę dla pracownika.
4. Czym jest a-kasse?
A-kasse to fundusz ubezpieczeniowy przeznaczony na sytuacje bezrobocia. Choć przystąpienie do tego ubezpieczenia nie jest obowiązkowe, konieczne jest bycie członkiem a-kasse, aby móc otrzymać zasiłek po utracie pracy.
5. Czym są Feriepenge i kto ma do nich prawo?
Feriepenge to świadczenia urlopowe przysługujące wszystkim osobom legalnie zatrudnionym w Danii. Świadczenie to jest wypłacane na NemKonto w ciągu 3 miesięcy za poprzedni rok podatkowy, który trwa od 1 września do 31 sierpnia następnego roku kalendarzowego. Feriepenge można wykorzystać dopiero w następnym roku urlopowym, który trwa od 1 maja do 30 kwietnia. Pracownik zdobywa 2,08 dnia urlopu za każdy przepracowany miesiąc, co odpowiada 25 dniom (5 tygodniom) rocznie. Można ubiegać się o Feriepenge także do 6 miesięcy po zakończeniu pracy w Danii, pod warunkiem wcześniejszego wymeldowania się z Folkeregister (urzędu gminy) przed opuszczeniem kraju.
6. Czym jest Feriekonto?
Feriekonto to specjalny fundusz, do którego duński pracodawca jest zobowiązany wpłacać składki urlopowe za swoich pracowników. Od wynagrodzenia brutto pracowników odprowadza się 12%, przy czym 8% z tej kwoty przeznaczone jest na cele socjalne.
7. Czym jest Personfradrag?
Personfradrag to ulga podatkowa przyznawana indywidualnie duńskim rezydentom, którzy przepracowali w Danii przez 12 miesięcy. Ulga ta jest prawnie przysługująca osobom spełniającym ten warunek.
8. Jakie ulgi podatkowe obowiązują w Danii?
W Danii można skorzystać z różnych ulg podatkowych, takich jak: ulga na dojazdy między miejscem zamieszkania a pracą, ulga na koszty zakwaterowania oraz ulga na wydatki związane z wyżywieniem.
9. Czym jest karta zdrowotna Sundhedskortet?
Sundhedskortet, znane również jako żółta karta, to dokument, który musi uzyskać każda osoba planująca dłuższy pobyt w Danii, przekraczający 3 miesiące. Karta zdrowotna jest wydawana razem z numerem CPR i zapewnia dostęp do bezpłatnej opieki medycznej, z wyjątkiem usług stomatologicznych.
10. Czym jest Årsopgørelsen?
Årsopgørelsen to dokumenty podatkowe dostępne na stronie internetowej duńskiego Urzędu Skarbowego. Są to decyzje dotyczące podatków, które można znaleźć na tej platformie.
11. Ile trwa oczekiwanie na zwrot podatku w Danii?
Oczekiwanie na zwrot podatku z duńskiego Urzędu Skarbowego zazwyczaj wynosi około 6 miesięcy.
12. Czym jest Skat til udbetaling?
Skat til udbetaling to termin pojawiający się na decyzji podatkowej wydawanej przez urząd, który wskazuje wysokość zwrotu podatku.
13. Czym jest Restskat til betaling?
Termin Restskat til betaling pojawia się na decyzji podatkowej wydanej przez urząd i oznacza kwotę, którą należy dopłacić do SKAT-u.
14. Czym jest folkepension?
Folkepension to państwowa emerytura w Danii, przysługująca każdemu obywatelowi po ukończeniu 65. roku życia.
15. Czym jest pension?
Pension to prywatna emerytura w Danii, która gromadzona jest na funduszach emerytalnych, takich jak PFA Pension, Danica Pension, Industriens Pension czy Pensiondanmark.
16. Czym jest ATP?
ATP to system emerytalny w Danii, będący częścią II filaru emerytalnego, który obejmuje wszystkich obywateli od 16. roku życia. Programy te są częścią pracowniczych schematów zabezpieczenia emerytalnego w Danii.